Milli İnsansız Hava Aracı Aksungur’un Teknik ve Stratejik Kapsamda Değerlendirilmesi

Güldeniz Suna – Times of Defence Araştırmacısı – 13 Ağustos 2025

Gelişen, değişen ve birbirini dişli çark misali etkileyen uluslararası politika dinamikleri sadece kendi içerisinde değil, birçok alanda değişimlere neden olmaktadır. Ulus devlet liderlerinin ve hükümet dışı örgütlerin (NGO) başını oluşturduğu bu değişim zinciri teknoloji ve güvenlik alanlarını da sarmalına almıştır. Bu kapsamda gelişen ve değişen teknoloji ile güvenlik kavramları, savunma sanayii alanını etkileyerek zinciri devam ettirmiştir.

Savunma sanayiinde yaşanan dönüşümler aktörleri birbirlerine karşı caydırıcı ve kışkırtıcı güç sahibi yaparak hiç bitmeyecek bir yarışa sürüklemiştir. Bitiş çizgisi olmayan bu yarışı bırakmak kendi sonunu getirmekle eş değerdir. Bu sebeple aktörler her an yeni geliştirmeler / ürünlerle yarışı birinci götürmeye çalışmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti Devleti, dahil olduğu bu yarışta başta kendi güvenliğini sağlamak, daha sonra farklı coğrafyalardaki ülkelerin güvenliğine katkı sunmak amacıyla kara, deniz, hava, siber ve uzay alanlarındaki savunma sanayii çalışmalarına son hızla devam etmektedir. Hava güvenliği kapsamında geliştirilen ürünlerden biri olan AKSUNGUR İHA, kabiliyetleriyle ülkemizin göğsünü kabartmaktadır. Bu analizde AKSUNGUR İHA’nın teknik özellikleri ve stratejik etkileri incelenecektir.

AKSUNGUR İnsansız Hava Aracı Teknik Özellikleri

Patenti TUSAŞ’a, gururu Türk milletine ait olan AKSUNGUR; kendi sınıfında zirveye sahip, yüksek faydalı yük kapasiteli, orta irtifada uzun havada kalma kabiliyetli bir insansız hava aracıdır. Aşağıda AKSUNGUR İHA’nın teknik özellikleri belirtilmiştir:

Genel Özellikler: 24 m kanat açıklığı, 12,5 metre uzunluk ve 3,84 m yüksekliğe sahiptir. Boş ağırlığı 1800 kg, azami kalkış ağırlığı 3300 kg’dir. 3 bıçaklı sabit hızlı itici pervaneleriyle kanat açısını otomatik ayarlayarak motor devrini sabit tutmaktadır.

Güç Kaynağı ve Performans: Yerli üretim ve dünyada ilk olan TEI-PD170 dört silindirli sıvı soğutmalı çift turbolu dizel motor (her bir motor 170-220 hp gücündedir) ile 250 km azami hıza ve 40.000 ft irtifaya ulaşan hava aracı, 6500 km menzille 60 saate kadar havada kalabilmektedir. Bu rekor süreyle dünyada en uzun süre havada kalan İHA grubudur.

Taşıma Kapasitesi ve Uçuş Yetenekleri: AKSUNGUR İHA, ayrı ayrı 1 ton yakıt ve faydalı yük taşıma kapasitesiyle dikkatleri üzerine çekmektedir. 3’ü sağ kanatta 3’ü sol kanatta olmak üzere 6 adet silah-sistem taşıma paylonu bulunmaktadır. İç kısımdaki 2 paylonun 500 kg yük taşıma kapasitesi bulunmaktadır. Orta paylonlar 300 kg, uç kısımdaki paylonlar ise 150 kg yük taşıyabilmektedir.

Taarruz-deniz karakol görevlerinde 750 kg faydalı yük ile 25.000 ft irtifada 12 saat havada kalabilmektedir. Sinyal istihbaratı görevlerinde ise 150 kg faydalı yük taşıyarak 40.000 ft irtifada 24 saat havada kalabilmektedir.

Operasyonel Yetenekler ve Kullanım Alanları: Uçakta yer alan yedekli ve otonom uçuş kontrol sistemi ile yedekli otomatik iniş-kalkış sistemiyle otonom kullanım imkanı sağlamaktadır. Yedekli elektrik üretim-dağıtım sayesinde arıza durumunda batarya devreye girerek uçuş güvenli şekilde tamamlanmaktadır. Keşif ve taarruz için elektro-optik ve kızılötesi kameralar kullanan AKSUNGUR, hedefleri zaman, mekan ve hava koşulu ayırt etmeden tespit etmektedir. Synthetic Aperture Radar (SAR) teknolojisi ile yüksek çözünürlüklü tespit yapmaktadır. SIGINT ile de hedef unsurların sinyal tespiti yapılmakta olup diğer teknolojilerle koordine hâlinde çalışmaktadır. AKSUNGUR, sahip olduğu tüm bu sistemlerle gündüz/gece istihbarat gözleme, doğal afetlerde arama kurtarma ve hasar tespit görevlerini başarıyla yerine getirmektedir.

8 km menzilli lazer güdümlü MAM-C, 15 km menzilli lazer güdümlü MAM-L ve GPS, INS (Ataletsel Seyrüsefer Sistemi) ve lazer güdümlü 30-80 km menzilli

MAM-T mühimmatlarıyla hava savunmada üstün yetenek sergileyen AKSUNGUR, fırkateyn, düşük hücumbot, korvet ve su üstünde seyreden denizaltılara karşı kritik hasar gücü taşımaktadır. ROKETSAN tarafından geliştirilen TEBER-81 ve TEBER-82 ile TÜBİTAK-SAGE tarafından geliştirilen KGK-82 güdüm kitli bombalarla ise hedefleri tam isabet vurmaktadır.

AKSUNGUR İHA’nın Stratejik Avantajları ve Etkileri

İleri askeri teknoloji ile ülke müdafaası konvansiyonel silahlarla değil hibrit teknolojilerle sağlanmaktadır. Bu kapsamda karasal Misak-ı Milli sınırlarına eklenen hava sınır güvenliği, Türkiye Cumhuriyeti Devleti için kritik önem arz etmektedir. Gök Vatan’ını korumak amacıyla çeşitli sistemler/ürünler geliştirerek Kızılelma ülküsüne giden yolu emin adımlarla yürümektedir.

Yukarıda özellikleri ele alınan AKSUNGUR İHA Gök Vatan müdafaasında aktif rol oynamaktadır. Havadan yere düşman unsurları etkisiz hâle getirerek kara operasyonlarında askerlerimizin görevlerini kolaylaştırmaktadır. Mühimmat/güdüm kiti çeşitleriyle, hedef tespit ve operasyonel kabiliyetiyle düşman aktörlerin korkulu rüyası olan hava aracı, Türkiye’nin bölgesel ve küresel oyun kurucu/bozucu diplomasisine (diğer ürünler gibi) kritik katkı sağlamaktadır. Uzun yıllardır sürdürülen terör örgütleriyle mücadelede de görev alıp sınırlarımızı yetkin şekilde korumaktadır.

Türk Deniz Kuvvetleri, Türk Hava Kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı’na sayıları bilinmemekle birlikte AKSUNGUR teslimatı gerçekleştirilmiştir. Orman Genel Müdürlüğü tarafından da kiralanarak orman yangınlarında görev alması sağlanmıştır. Tüm bunlar AKSUNGUR’un çok yönlülüğünü ortaya koymaktadır.

Kırgızistan, Angola ve Çad’a ihraç edilen araç, ülke ekonomisine katkı sağlamıştır ve ulus devletlerle işbirliği yapılmasının kapılarını aralamıştır. Kırgızistan’a yapılan ihraç, Türk devletleri arasındaki bağı daha da kuvvetlendirir niteliktedir. Angola ve Çad’a ihraç yapılması ise Türkiye’nin Afrika kıtasındaki diplomatik ve askeri faaliyetlerinin göstergelerinden biridir. Fransa, İngiltere gibi Avrupa devletlerinin Afrika kıtasına yönelik askeri tedarikleri ülkelerin mali yükünü artırmaktaydı ve birtakım zorunlu işbirliklerine neden olmaktaydı. Baskı yoluyla ülkelerin içişlerine karışmaya kadar ileri giden bu durum Afrika ülkelerini rahatsız ediyordu. Türkiye’nin tam tersi bir yol haritası izleyerek Afrika ülkeleriyle hoşgörü çerçevesinde anlaşmalar gerçekleştirmesi, Afrikalı liderlerin yüzünü batıdan Türkiye’ye çevirmesine sebep olmuştur. Bunlarla yetinmeyip ürünleri uygun fiyatlarla ihraç ederek ve bu ürünlerle ilgili eğitimler vererek Afrikalı devletlerin ilgisini daha da cezbetmiştir.

Sonuç Yerine

AKSUNGUR İHA, sahip olduğu özellikler ve muharebe yetenekleriyle hava savunmamızın gözde ürünlerinden biri hâline gelmiştir. Düşman unsurlara ve tehditlere karşı sınırlarımızı ve milli bütünlüğümüzü koruyan birbirinden değerli sistemlerimizin arasında yerini almıştır. Bu ve bunun gibi savunma sanayiimizde meydana gelen gelişmeler dost ülkeleri sevindirdiği gibi Türkiye’yi tehdit gören ülkeleri de endişelendirmektedir. Sınırlarımızda bir terör devletinin kurulmasına geçit vermeyerek yürüttüğümüz mücadele batılı ve onun kuklası olan devletleri hayal kırıklığına uğratmaktadır.

Türkiye’nin dost ülkelere gerçekleştirdiği tedarikler ve uyguladığı yumuşak güç politikaları, küresel kamuoyunda olumlu yankılar bulmuştur. Türkî ve Afrikalı devletlerle olan işbirlikleri Türkiye’nin yumuşak güç politikasının başarısını göstermektedir ve uluslararası arenaya diplomasi dersi verir niteliktedir.