Bayraktar KIZILELMA: Akıllı Mühimmat Entegrasyonu ile Hava Gücünde Teknolojik Çarpan Etkisi

Burak GÜLER – Öğretim Görevlisi, İstinye Üniversitesi, Uçak Teknolojisi Programı – 18 Ekim 2025

Türkiye’nin insansız muharip hava platformu KIZILELMA, otonom sistemler, yapay zeka ve milli mühimmat entegrasyonu ile geleceğin hava harekât konseptini yeniden tanımlıyor.

Giriş

Bayraktar KIZILELMA, Türkiye’nin geliştirdiği ilk turbofan motorlu insansız muharip uçaktır. 8 ekimde yapılan test programında ASELSAN’ın TOLUN güdümlü bombası ve ROKETSAN’ın TEBER-82 kanatlı bombası başarıyla entegre edilerek test uçuşları gerçekleştirilmiştir. Bu atış testlerinde KIZILELMA, TOLUN’u tam isabetle hedefe ulaştırmış; ardından TEBER-82 kitiyle donatılan mühimmatla uçuş gerçekleştirerek hedefi imha etmiştir. Bu deneyimler, platformun mühimmat taşıma ve ateşleme yeteneğini onaylamış; KIZILELMA’yı geleceğin hava harekâtında kritik bir unsur hâline getirmektedir.

Şekil 1. Bayraktar KIZILELMA

Teknik Kabiliyetler

Gelişmiş Aviyonik ve Sensör Sistemi: KIZILELMA’da milli geliştirilmiş AESA radar başta olmak üzere Aselsan yapımı KARAT-100 IRST kızılötesi arayıcı, TOYGUN-100 elektro-optik takip sistemi, dağıtık açıklıklı kamera ve IRIS füze ikaz sistemi gibi çok yönlü sensörler bulunmaktadır. Bu zengin sensör dizisi, uçağa yüksek durumsal farkındalık kazandırır.
Düşük Radar İzi (Stealth): Özel olarak tasarlanmış gövdesi ve iç silah bölmeleri sayesinde KIZILELMA düşük radar kesitli bir yapıya sahiptir. İç silah bölmeleri kullanılarak taşıdığı mühimmat, düşman radarları tarafından daha zor tespit edilir. Bu tasarım, yüksek hız ve manevra yetenekleriyle birlikte gizliliği korur.
İtki ve Performans: İlerleyen aşamalarda art yakıcı özellikli IvchenkoProgress AI-322F turbofan motoru kullanılması planlanmaktadır. Böylelikle KIZILELMA, yaklaşık 0.9 Mach (yaklaşık 1.100 km/s) hızlara ulaşabilecek ve yüksek hızlı manevralarda etkin performans sergileyebilecektir. Maksimum kalkış ağırlığı yaklaşık 6 ton (yaklaşık 8,5 ton) olup 1.500 kg faydalı yük taşıma kapasitesi vardır.
Menzil ve İrtifa: İç yakıt ile ~930 km (yaklaşık 500 deniz mili) menzile, 5–6 saat uçuş süresine ve 14.000 m’yi aşan irtifaya çıkabilme kabiliyetine sahiptir. Böylece uzun süre keşif ve taarruz görevlerinde kullanılabilir.
Yüksek Otonomi ve Yapay Zeka: KIZILELMA, tamamen özerk kalkış ve iniş yapabilmek üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş yapay zekâ destekli algılama ve hedef takip fonksiyonları sayesinde insan müdahalesi olmadan karmaşık görevleri yerine getirebilecektir. Sensör füzyonu ve uçuş kontrol sistemleri, alınan verileri birleştirerek uçuş güvenliğini ve görev başarısını artırır. Ayrıca platform, “akıllı filo otonomisi”ni destekleyecek şekilde insanlı uçaklarla birlikle görev yapabilecek yapıda geliştirilmiştir.
Kısa Pist: KIZILELMA, TCG Anadolu gibi kısa pistli deniz platformlarından kalkış/iniş yapabilecek biçimde tasarlanmıştır; bunlar için mancınık veya kanca sistemine ihtiyaç duymayacaktır.

Mühimmat Entegrasyonu

KIZILELMA, 1.500 kg’a varan faydalı yükü ile hem iç hem dış taşıyıcı alt istasyonlarda çeşitli mühimmatları kullanacak şekilde öngörülmüştür. Entegrasyonu tamamlanan başlıca mühimmatlar şunlardır:

– ASELSAN TOLUN (IIR): Kızılötesi arayıcı başlıklı, GPS (Global PositioningSystem) /INS (InertialNavigationSystem) /IIR (ImagingInfrared) güdümlü bir güdümlü bombadır. Yaklaşık 80 km menzile ulaşabilmekte, <3 m doğrulukta vuruş yapabilmekte ve sabit ile hareketli kara hedeflerine karşı etkilidir. TOLUN, uçaktan bırakıldıktan sonra iki yönlü komut içeren “döngüde insan” modunda çalışabilmektedir.

Şekil 2. Bayraktar KIZILELMA PT-3 ilk mühimmat (TOLUN) atış testi (08.10.2025)

– Roketsan TEBER-82: Mk-82 (500 lb sınıfı) genel maksat bombasına entegre edilen bir kanatlı güdüm kitidir. TEBER-82, ataletölçüm, GPS ve lazer ile donatılmış olup, 2–28 km aralığında GNSS (Global NavigationSatelliteSystem) /LGB (LaserGuidedBomb) güdümlü olarak çalışır. Ağırlığı yaklaşık 270 kg’dır ve %3’ün altında CEP (CircularErrorProbable) hassasiyetine ulaşır. Bu testlerde TEBER-82 ile donanmış mühimmat, kanatlara tek birim halinde asılarak başarıyla taşıma uçuşu yapılmıştır.

Şekil 3. Bayraktar KIZILELMA PT-3 ilk mühimmat (TEBER-82) atış testi (08.10.2025)

– Diğer Desteklenen Mühimmatlar: KIZILELMA’nın tasarımında ayrıca CIRIT kısa menzilli roket, milli seyir füzeleri (örn. SOM), anti-tank (L-UMTAS), anti-radar (AKBABA) gibi çeşitli silahlar ile TUBİTAK-SAGE güdümlü bombalar entegre edilmesi planlanmaktadır. İç silah bölmeleri tam atımlı güdümlü bombaları, kanatlardaki 6 harici taşıyıcı ise füzeleri ve bombaları barındıracak şekilde projelendirilmiştir. Son testlerde TOLUN ve TEBER-82 mühimmatları omuzlanarak KIZILELMA platformunun ateşleme sistemiyle uyumu doğrulanmıştır.

Çarpan Etkisi

Bayraktar KIZILELMA’nın ileri teknolojik kabiliyetleri, ileride insanlı uçaklarla birlikte çalışarak (loyal wingman) çok boyutlu bir operasyon imkanı sunmaktadır. Bu çerçevede düşman hava savunma sistemlerinin bastırılmasındanpilotlar için riskli pek çok göreve kadar öncelikle insansız sistemlerce yürütülecektir. KIZILELMA, görüşötesi hava-hava füzeleri veya seyir füzeleri gibi uzun menzilli hassas mühimmatlar taşıyarak taarruz seçeneklerini büyük ölçüde artıracaktır. Böylece insanlı savaş uçakları ve pilotları daha çok uçan komuta-kontrol üssü rolüne odaklanabilecek, insansız uçaklar ise kritik tehditlere odaklanacaktır. Ayrıca KIZILELMA, sahada tamamen özerk görevler üstlenebildiği için, geleneksel hava harekâtı anlayışında bir kuvvet çarpanı görevi görür. 1500 kg faydalı yükü ve esnek silah yükleme seçenekleriyle farklı görev profillerine hızla uyum sağlarken, insansız karakteri sayesinde en riskli görevlerde kullanılabilir.

Mühimmat Seçimi ve Esneklik: Taşıdığı silah yelpazesi, KIZILELMA’nın görev esnekliğini artırır. İç silah bölmelerindeki tam yüklü güdümlü bombalar düşük radar iziyle uzun menzilli taarruza izin verirken, kanatlara asılan silahlar gerektiğinde ilave patlayıcı güç sunar. Silah konfigürasyonunun değiştirilmesi platformun hız, dayanıklılık ve menzili üzerinde doğrudan etki eder; örneğin ağır yükleme performansı düşürebilirken, hafif ve aerodinamik mühimmatlar menzil ve hızı maksimize eder. Bu sayede harekât sürecinde hedef tipine uygun mühimmat seçimi yapılarak stratejik esneklik kazanılır.

Sonuç

Bayraktar KIZILELMA, sahip olduğu düşük görünürlük, yüksek itki performansı, gelişmiş aviyonik ve özerk görev yetenekleriyle Türkiye’nin envanterine stratejik bir teknoloji kazandırmaktadır. Entegre yüksek hassasiyetli mühimmatları ve yapay zekâ destekli uçuş sistemleri sayesinde riski en azına indiren görevler üstlenebilecek; böylece insanlı-unsuz unsurların ortaklığıyla gelecek hava harp sahasını şekillendirecektir. Sonuç olarak KIZILELMA, teknolojik bütünlüğü ve esnek mühimmat taşıma kabiliyetiyle hava harekâtında çarpan etkisi yaratacak, Türkiye’nin hava gücüne önemli katkılar sunacaktır.